Oogkliniek Zeeland | Glaucoom

Symptomen

In het begin geen klachten.
Later vage of donkere plekken aan de randen van het beeld.
Moeite met zien in schemer of donker.
Bij een acute aanval: plots wazig zien, rood en pijnlijk oog, hevige hoofdpijn, gekleurde kringen en misselijkheid.

Oorzaken & risicofactoren

Verhoogde oogdruk.
Glaucoom in de familie.
Leeftijd boven veertig jaar.
Hoge bijziendheid (sterke min-bril).
Afrikaanse of Aziatische afkomst.
Oogletsel, eerdere oogoperatie of bepaalde medicijnen (bijvoorbeeld prednison).

Hoe kunt u glaucoom herkennen?

Meestal wordt glaucoom per toeval ontdekt. Glaucoom is een langzaam proces, waardoor bijvoorbeeld gezichtsvelduitval niet direct opvalt. Daarnaast kunnen het andere oog of de hersenen het beeld compenseren. Pas als glaucoom vergevorderd is, krijgen mensen zelf klachten. De schade die dan al is ontstaan, is onomkeerbaar. Daarom is het belangrijk om glaucoom vroeg op te sporen.

Een verhoogde oogdruk voelt u meestal zelf niet. Pas als deze plotseling sterk verhoogd is, zoals bij een acuut glaucoom, kunt u klachten krijgen. Vanaf uw veertigste levensjaar is het belangrijk om jaarlijks uw oogdruk te laten controleren bij de opticien. Wanneer er (ongeacht uw leeftijd) in de familie glaucoom voorkomt, raden wij u aan om een verwijzing te vragen van uw huisarts voor glaucoomscreening bij één van onze optometristen. Tijdens dit onderzoek wordt naast het meten van de oogdruk, ook de gezondheid van het oog en met name de oogzenuw beoordeeld. Op deze manier kunnen we glaucoom opsporen voordat iemand onomkeerbare klachten krijgt.

Soorten glaucoom

Glaucoom is een verzamelnaam. Er bestaan meerdere varianten met ieder een eigen ontstaanswijze en tempo. Hieronder ziet u de belangrijkste vormen en wat ze betekenen voor uw ogen.

Oculaire hypertensie (verhoogde oogdruk)

De oogdruk is verhoogd maar er is nog géén zichtbare schade aan uw oogzenuw of gezichtsveld. Niet iedereen heeft meteen behandeling nodig, maar regelmatige controle is belangrijk.
Geen klachten: verhoogd risico op echte glaucoom in de toekomst.

Open kamerhoek glaucoom (POAG)

Dit is de meest voorkomende vorm. De afvoer van kamerwater is inwendig verstopt, maar de kamerhoek blijft wel “open”. Langzaam stijgt de oogdruk en beschadigt de oogzenuw.
Meestal pas laat merkbare gezichtsvelduitval.

Normale-drukglaucoom (NTG)

Er ontstaat schade aan de oogzenuw bij een normale oogdruk. De oogzenuw is extra gevoelig of de doorbloeding is minder goed.
Zelfde klachten als POAG, maar oogdrukmeting lijkt normaal.

Nauwe of gesloten kamerhoek glaucoom

Bij deze vorm van glaucoom is de ruimte tussen het hoornvlies en de iris erg krap of helemaal verdwenen. We spreken dan van een nauwe of gesloten kamerhoek, waardoor het kamerwater niet meer goed afgevoerd kan worden. Hierbij onderscheiden we twee vormen:

Bij de chronische vorm is de kamerhoek vernauwd, waardoor het kamerwater minder goed afgevoerd kan worden en de oogdruk stijgt.
Bij de acute vorm ontstaat er in een korte tijd een volledige afsluiting van de kamerhoek met een zeer hoge oogdruk tot gevolg. Dit is de enige vorm van glaucoom die direct klachten geeft, zoals plotseling wazig zien, een rood oog, hevige hoofdpijn, gekleurde kringen rondom lampen en misselijkheid of braken.

Bij acute aanval direct spoed!

Aangeboren glaucoom

Dit is een zeldzame vorm. Bij baby’s en peuters is het afvoersysteem niet goed ontwikkeld, waardoor het oog groter kan worden en het hoornvlies vertroebelt.
Overmatig tranen, lichtschuwheid, vergrote ogen.

Oogkliniek Zeeland Oogarts Doet Onderzoek

Onderzoek & diagnose

De oogarts stelt glaucoom niet met één test vast, maar combineert verschillende metingen en scans om een compleet beeld te krijgen.

Oogdrukmeting (tonometrie): meet de druk in het oog, eventueel op meerdere tijdstippen (dagcurve) om pieken op te sporen.
OCT-scan: maakt een dwarsdoorsnede van de oogzenuw en het netvlies om dunner wordende zenuwvezels vroeg op te merken.
Gezichtsveldonderzoek (perimetrie): brengt blinde vlekken in kaart door lichtprikkels te tonen waarop u reageert.
Pachymetrie: meet de dikte van het hoornvlies. Een dun hoornvlies verhoogt het risico en kan drukmetingen vertekenen.
Gonioscopie/donkere kamerproef: beoordeelt of de kamerhoek (waar het vocht wegstroomt) open genoeg is, vooral bij verdenking op een nauwe kamerhoek.

Behandelmogelijkheden

Doel van iedere behandeling is dezelfde: de oogdruk verlagen en zo verdere schade aan de oogzenuw stoppen. Welke optie past, hangt af van het type glaucoom, de hoogte van de druk en hoe ver de aandoening al gevorderd is.

Medicatie: oogdruppels of tabletten

Medicatie vermindert de aanmaak van kamerwater of verbetert de afvoer.
Medicatie is vaak levenslang, één tot drie keer per dag, consequent druppelen is essentieel.

Laserbehandeling

SLT-laser bij open-kamerhoek: stimuleert het natuurlijke filtersysteem. Meer over SLT behandeling
Perifere iridotomie (PI) bij nauwe kamerhoek: maakt een klein gaatje in de iris, zodat het vocht kan wegstromen. Meer over PI
Poliklinisch, snel herstel, vaak als eerste stap of als aanvulling op druppels.

Chirurgie

Trabeculectomie: de oogarts maakt een nieuw “ventiel” onder het oogwit voor blijvende drukverlaging.
Drainage implantaat (bijv. Baerveldt, Preserflo): een klein buisje leidt het kamerwater om naar een reservoirtje.
MIGS-procedures (iStent, Hydrus): minimaal-invasieve stents die de afvoer verbeteren, soms gecombineerd met een staaroperatie.
Chirurgie wordt gekozen als druppels en/of laser onvoldoende effect hebben of niet verdragen worden.

Belangrijk: bestaande schade herstelt niet. Vroege opsporing en regelmatige controles houden verdere achteruitgang tegen.

SLT behandeling Perifere iridotomie (PI)

Hoge oogdruk (Glaucoom)